Tradycyjny fundament składający się z ławy i ścian fundamentowych jest jednym z powszechnie stosowanych typów fundamentów. Składa się z dwóch głównych elementów: ławy fundamentowej i ścian fundamentowych. Jest to typ fundamentu stosowany szczególnie w budynkach o mniejszej skali oraz w obszarach o stabilnych warunkach gruntowych.

Fundament tradycyjny składa się z ławy i ścian fundamentowych:

1. Ława fundamentowa: Ława to pozioma, szeroka płyta betonowa lub kamienno-betonowa umieszczona na powierzchni gruntu. Ma za zadanie rozprowadzać obciążenia z całego budynku na większą powierzchnię gruntową, co pomaga zminimalizować punktowe naciski na grunt i zapewnia stabilność konstrukcji. Ława fundamentowa jest zwykle umieszczana na niewielkiej głębokości pod powierzchnią ziemi.
2. Ściany fundamentowe: To pionowe elementy betonowe lub kamienne, które opierają się na ławie fundamentowej i unoszą się w górę, podtrzymując mury budynku. Ściany fundamentowe mogą mieć różne grubości i kształty, w zależności od projektu i obciążeń budynku. Mogą to być prostokątne lub kwadratowe bloki fundamentowe, a ich wysokość może być dostosowana do głębokości, na jakiej znajduje się grunt nośny.

Podczas budowy tradycyjnego fundamentu składającego się z ławy i ścian fundamentowych, proces może obejmować następujące kroki:

• Przygotowanie terenu: Obszar pod fundamentem jest starannie oczyszczany z gleby i innych materiałów, aby zapewnić równą powierzchnię do pracy.
• Kopanie wykopu: Wykop jest wykonywany na głębokość wystarczającą do osadzenia ławy i ścian fundamentowych. Wykop może być nieco szerszy niż planowany fundament, aby zapewnić miejsce na pracę oraz wzmocnienia.
• Wylewanie ławy: Beton lub mieszanka betonowa jest wylewana do wykopu, tworząc płaską, poziomą powierzchnię ławy fundamentowej.
• Stawianie ścian fundamentowych: Bloki betonowe lub kamienne są układane wokół obrysu budynku, tworząc pionowe ściany fundamentowe. Bloki są starannie połączone ze sobą za pomocą zaprawy, tworząc stabilną strukturę.
• Wzmocnienia: W celu zapewnienia większej wytrzymałości i stabilności, wewnętrzne przegrody metalowe (stalowe zbrojenie) mogą być umieszczane zarówno w ławie, jak i w ścianach fundamentowych. To zwiększa zdolność fundamentu do przenoszenia obciążeń.
• Izolacja przeciwwilgociowa: Na zewnętrznej stronie ścian fundamentowych może być stosowana izolacja przeciwwilgociowa, aby zapobiec przedostawaniu się wody do konstrukcji.
• Drenaż: Jeśli istnieje potrzeba, system drenażu może być instalowany wokół fundamentu, aby odprowadzać wodę z obszaru wokół niego.
• Podmurówka: Na zakończeniu ścian fundamentowych może być umieszczona warstwa podmurówki, która chroni fundament przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wilgocią.

Fundament tradycyjny jest stosunkowo prosty i ekonomiczny, jednak skuteczność jego działania jest ściśle związana z jakością wykonania oraz warunkami gruntowymi w danej lokalizacji. W Polsce wciąż najwięcej domów jednorodzinnych budowanych jest na tradycyjnym fundamencie.

Alternatywą dla fundamentu tradycyjnego jest płyta fundamentowa, znana też jako fundament płytowy.